Nut en noodzaak FED
Een van de zaken waar ik me sterk voor maak is de inzet en professionalisering van de familie-ervaringsdeskundigheid (FED). Zo ben ik als inhoudelijk expert betrokken bij de opleiding van Saxion. Dat het nuttig en noodzakelijk is staat voor mij als een paal boven water. Maar het is nog geen gemeengoed. Om duidelijk te maken waarom het nuttig en noodzakelijk is heb ik kortgeleden onderstaande “pitch” geschreven.
Ontwrichting.
Als er in jouw directe omgeving iemand is waar jij je nauw bij betrokken voelt, of waar je afhankelijk bent die te maken heeft met ontwrichtende lichamelijke klachten, psychische en/of verslavingsproblematiek, dan ontwricht het ook jouw leven. Dit kan zelfs zo ontwrichtend zijn dat het je niet zomaar lukt om zelf in balans te blijven. Er is dan een groot risico op emotionele overbelasting, die overigens de ontwrichting van het geheel nog verder vergroot en daarmee gevolgen kan hebben voor een grotere groep inclusief degene die als eerste te maken had met genoemde problematiek.
Voorkomen onnodig leed
Door tijdig laagdrempelig goede emotionele ondersteuning te bieden aan de directbetrokkenen kan veel onnodig leed voorkomen worden en bijdragen aan herstel van alle betrokkenen. Door allerlei oorzaken is hier binnen zorg- en welzijnsorganisaties niet altijd voldoende oog voor.
Herkenning en erkenning
Familie ervaringsdeskundigen hebben hun eigen ervaringen verwerkt en verrijkt met soortgelijke ervaringen van anderen. Zij beheersen de noodzakelijke competenties om andere naasten te ondersteunen in het doorleven en verwerken van hun ervaringen. Dit kan naasten helpen om weer/beter in balans te komen. Zij kunnen herkenning en erkenning bieden en zijn daardoor bij uitstek geschikt om deze emotionele ondersteuning op een effectieve manier te bieden. Juist omdat het hen gelukt is om een soort van balans te vinden ondanks de ontwrichtende omstandigheden kunnen zij bovendien als voorbeeld dienen voor anderen.
Sensitief maken voor de noden
Familie-ervaringsdeskundigen kunnen vanuit eigen ervaring, verbreed en verrijkt met andere soortgelijke ervaringen, het zorg- en welzijnslandschap sensitief maken voor de specifieke en individuele noden van familie en naasten en daarmee de nut en noodzaak van goede ondersteuning van hen. Ze redeneren altijd vanuit het perspectief van de familie en naasten en kunnen anderen daarin mee nemen.
Tot slot
In mijn redenering zijn 2 zaken cruciaal:
- blijf altijd redeneren vanuit de directe naasten zelf en niet vanuit de “cliënt”. Ook als iemand niets meer met zijn/haar familie te maken wil hebben zijn er wellicht “achterblijvers” die steun nodig hebben.
- het gaat om “ontwrichtende omstandigheden”. Dit expliciet benoemen geeft m.i. op zich al erkenning aan het leed van de direct betrokken naasten.